Nổi Mẩn Do Điều Trị Iressa và Tarceva

Iressa hay Tarceva không bao giờ gây nguy hại cho bệnh nhân như hoá trị. 
Giảm bạch cầu ? Không!
Giảm tiểu cầu ? Không!
Tuy nhiên các thuốc này vẫn gây phiền phức cho bệnh nhân với tác dụng phụ nổi mẩn. "Nổi đâu không nổi lại lực đúng cái mặt mà nổi. Thiệt là kỳ cục!" Nhiều bệnh nhân than phiền như vậy. 
Các BS thường xem nhẹ tác dụng phụ này:  "Có gì đâu, xấu một chút nhưng không nguy hiểm như hoá trị đâu" 
Nói vậy chứ tôi thấy mấy bác sĩ bị nổi mụn thì họ lo lắng, dùng thuốc này, thuốc nọ, ăn uống thứ này thứ nọ. Vậy nên nếu đứng về phía bn thì ta thấy tác dụng phụ này không thể xem thường, phải trị cho họ thôi.

Tại sao nổi mẩn ?
Các EGFR TKIs tấn công vào lớp tế bào đáy của da làm tổn thương từng vùng trên da. Khi lớp tế bào đáy bị tổn thương, da sẽ không giữ được độ ẩm, các tế bào thuộc hệ miễn dịch xuất hiện gây phản ứng viêm, sung huyết da. Da bị viêm tạo điều kiện rất tốt cho vi trùng xâm nhập làm cho các mẩn (rash) hoá thành mụn có mủ (pustule).

Tại sao cac EGFR TKIs lại tấn công vào các tế bào đáy ?
Các tế bào đáy có thụ thể EGFR. Điều này không có gì là lạ, EGFR là viết tắt của chữ thụ thể của yếu tố tăng trưởng BIỂU BÌ  ( epidermal growth factor receptor).

Xử trí tác dụng phụ nổi mẩn ra sao ?
 Dựa theo cơ chế nổi mẩn ta có 6 nguyên tắc xử trí

6 nguyên tắc này phù hợp với hướng dẫn cụ thể của Hội chăm sóc giảm nhẹ quốc tế

 Dùng thuốc giảm viêm, kháng sinh toàn thân (uống thuốc) hoặc tại chỗ (kem). 
Có thể ngăn ngừa nổi mẩn hay không ?

 Nguyên tắc phòng ngừa nổi mẩn gồm:
  - Làm ẩm da
  - Chống nắng
  - Uống thuốc lúc đói

 Nổi mẩn da có phải là dấu hiệu tốt ?

 Đúng vậy! Nhiều nghiên cứu đã chứng tỏ điều này. Nghiên cứu sau là đáng tin cậy nhất

Điều rất khó giải thích là nếu dùng Tarceva mà không nổi mẩn thì sống còn kém hơn dùng placebo !
Nhiều người đề nghị ngừng Tarceva cho những bệnh nhân không nổi mẩn ! Nghe thật "sốc" ! Hãng Roche chắc phản đối dữ dội !

Thuốc nào gây nổi mẩn nhiều nhất ?

 Như vậy thì nổi mẩn là có lợi, vậy phòng ngừa nổi mẩn có làm cho bn mất đi lợi ích này không ?
Câu hỏi này nghe qua hơi ngớ ngẩn nhưng nếu nghĩ kỹ thấy cũng hay quá chứ. Trả lời sao đây? 
Câu trả lời này tôi học từ ông GS Nhật Oizumi qua Hội thảo tại Gem Center do Astrazeca tổ chức ngày 7/8/2016. Bài trình bày của ông có đề cập đến chuyện này.

Rõ ràng là không !Đường màu xanh không thua kém mấy đường còn lại.